“Integraal organiseren van zorg heeft de toekomst”

“We moeten kleur bekennen. Allemaal. Waar ben ik van en waarvan niet? Je kunt niet alles doen in deze nieuwe werkelijkheid. En nog belangrijker: het kan niet (meer) alleen. De huidige vraagstukken zijn alleen samen te beantwoorden. Anders denken, doen en organiseren, het motto van de proeftuin. Met elkaar kunnen we onderzoeken hoe we de zorg in zijn geheel integraal beter kunnen organiseren. Dat is de uitdaging die we binnen Proeftuin Ruwaard aangaan.” Aan het woord is Yvonne van de Fliert-Biemans, directeur-bestuurder van UniK.

UniK is één van de partners binnen Proeftuin Ruwaard en zet zich in veertig verschillende gemeenten in Noord-Brabant, Limburg en Gelderland in om inwoners binnen de Jeugdwet en Wmo te ondersteunen, zodat zij hun eigen leven beter kunnen inrichten. “Onze opdracht is het verhogen van welbevinden, zelfredzaamheid en participatie van inwoners in de maatschappij”, vertelt Van de Fliert-Biemans. “Ik geloof er sterk in dat we dat kunnen bereiken door het integraal organiseren van zorg en dat we de zorg zo tegelijkertijd betaalbaar kunnen houden.”

De beste oplossingen

Proeftuin Ruwaard sluit naadloos aan op die visie. “Een integrale aanpak, waarbij we samenwerken in een netwerk zonder daar een formeel iets van te maken. Met elkaar vinden we de beste oplossingen met, door en voor inwoners”, legt Van de Fliert-Biemans uit. “Wij zijn door de proeftuin een veel steviger netwerk geworden, waardoor we ook algemene thema’s – zoals arbeidsmarkt-problematiek – met elkaar kunnen oppakken. Als partners staan we voor het gezamenlijk werken aan duurzame oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken. Binnen de proeftuin vinden en versterken we elkaar; zowel op operationeel als bestuurlijk niveau.

Enorme cultuurshift

Dat de proeftuin werkwijze past bij UniK, blijkt wel als Van de Fliert-Biemans vertelt dat de methodiek casusleren al meer dan een jaar geleden door de organisatie is geadopteerd en ingebed. Niet alleen de teams in Oss, maar ook de professionals uit andere regio’s worden getraind op het casusleren. “Deze duurzame integrale manier van werken, zorgt ervoor dat het probleem voor de inwoner echt wordt opgelost én draagt bij aan de betaalbaarheid van de zorg. We trainen onze medewerkers via onze UniK Academy in het casusleren en delen ervaringen in intervisies. Natuurlijk is de nieuwe werkwijze een enorme cultuurshift, vooral voor professionals die jarenlang op een andere manier hebben gewerkt. Maar tegelijkertijd wordt het geaccepteerd, omdat de effecten zichtbaar zijn en medewerkers voelen dat het echt werkt.”

Talenten benutten

Van de Fliert-Biemans gelooft in een wereld waarin echt iedereen meedoet en meedenkt. Daarbij zet zij in op talenten van inwoners en hun eigen inzet als bijdrage aan zo’n wereld. Het vergroten van zelfredzaamheid. “Binnen de proeftuin stappen we af van de traditionele zorg en ondersteuning. Een voorbeeld: waar je vroeger – even heel simplistisch gezegd – als dagbesteding de opdracht kreeg om ergens in een lokaaltje van een instelling dingen in elkaar te zetten, zetten we nu veel meer in op verbinden van talenten en mogelijkheden van inwoners met reguliere activiteiten in de wijk. Inwoners geven door zeggenschap en wederkerigheid concreet vorm aan participatie. Hierin hebben we een enorme ontwikkeling doorgemaakt, waarbij inwoners hun talenten en mogelijkheden steeds meer benutten. Sinds kort kunnen deelnemers hun ontwikkelde vaardigheden in bijvoorbeeld horeca of groenvoorziening bekrachtigen met bijvoorbeeld een MBO-1 certificaat. Dat vergroot niet alleen het toekomstperspectief van inwoners, maar ook hun zelfvertrouwen.”

Proeftuinwerkwijze: tweede natuur

Wat nog ontbreekt in de proeftuinaanpak, is de doelgroep jeugd. Van de Fliert-Biemans: “In onze integrale aanpak kun je niet om hun vragen en eisen heen. Het is een belangrijke groep inwoners, die we nu ook al in de casussen tegenkomen in bijvoorbeeld multiprobleemgezinnen. Het is vreemd als de oplossing voor de ouders wordt gefinancierd vanuit de proeftuin en die voor de kinderen daarbuiten. We zijn gelukkig al druk bezig om op dit gebied meters te maken en de benodigde ontschotting in de vorm van anders denken, doen en organiseren in gang te zetten.” Van de Fliert-Biemans heeft voor Proeftuin Ruwaard een duidelijke visie voor ogen: “Ik hoop dat over vijf jaar het integraal werken binnen Proeftuin Ruwaard een tweede natuur is geworden. Dat we de beoogde effecten van de proeftuin – een vitale wijk waar bewoners tegen lagere kosten een betere (positieve) gezondheid ervaren – hebben weten te bewerkstelligen en dat deze zichtbaar zijn.”